صوت جزء ۴ قرآن کریم به همراه نکات تفسیر – قاری مشاری العفاسی
موضوع: تفسیر جزء چهارم قرآن کریم
مناسبت: تفسیر قرآن کریم
قاری: مشاری العفاسی
توضیح
در این بخش از وب سایت سبز قامت مطلی با عنوان تفسیر جزء چهارم قرآن کریم به شما عزیزان را قصد کرده ایم که امیدواریم مورد توجه واقع شود.
صوت قرائت جزء چهارم با صدای استاد مشاری العفاسی
آیات ۱۸۹-۱۹۵ سوره آل عمران
پس از بیان داستان جنگ احد و تشویق مسلمانان به همراهی کامل با پیامبر و پرهیز از سستی و ترس و دو رویی،و نیز بیان برخی اعمال غلط یهودیان در کتمان کتاب خدا و آزار مسلمانان؛در فراز انتهایی این سوره مجددا به مقایسه کلی رفتار و سرنوشت کافران و مومنین و نیز شایستگان اهل کتاب میپردازد.
ابتدا به شرح حال و سرنوشت مطلوب متفکران مومن عامل میپردازد.
خداوند در آیات ۱۹۰و۱۹۱ به نکته جالبی اشاره میکند و آن عبارتست از اینکه هر صاحب خردی که بدون تعصب در نظام هستی و آفرینش آسمانها و زمین و نظام طبیعت تفکر کند به وجود خداوند و نیز بی هدف نبودن این آفرینش پی می برد که نتیجه آن هم یاد خدا و محور بودن خدا در همه زندگی انهاست.بعبارت دیگر، دو اصل توحید و معاد را همه انسانهای صاحب تفکر فارغ از نوع دین و آیین شان ،باور دارند.
این انسانهای استفاده کننده از عقل و خرد خود،وقتی دعوت پیامبران به خداوند و وعده های امرزش و رستگاری خداوند توسط انبیا را میشنوند ، آنها را تصدیق کرده و در مسیر اطاعت و تبعیت از رسولان الهی قرار میگیرند .آنها با استناد به بشارتهای رسولان، غفران و آمرزش الهی و نجات از خواری و رسوایی در آخرت را در دعاهای همیشگی خود از خداوند خواهانند.
در آیه ۱۹۵ نیز قرآن از اجابت دعای آنها توسط خداوند خبر میدهد.
در آیه ۱۹۵ نیز قرآن از اجابت دعای آنها توسط خداوند خبر میدهد.خداوند تاکید می کند هیچ عملی از این افراد خردورز را ضایع نمی کند چه مرد و چه زن.
پس مسلمانانی که هجرت کردند و از خانه هایشان رانده شدند،در راه خدا آزار و اذیت شدند ،جنگیدند و کشته شدند هم اجرشان ضایع نمیشود و بهترین پاداش را نزد خداوند خواهند داشت.
آیات ۱۹۶و ۱۹۷ به وضعیت کافران و امکانات مالی و قدرت آنها اشاره کرده و پیامبر و مسلمانان را دلداری میدهد اینها متاع ناچیز و زود گذر دنیاست اما در آخرت در بدترین جایگاه(جهنم)خواهند بود.
این آیات یادآور و مکمل آیه ۱۷۸ بود که کافران خیال نکنند اگر مهلتشان میدهیم،به نفعشان است.بلکه استفاده نابجا از امکانات دنیا و استمرار ان در طول زندگی،تنها بارگناهانشان را سنگین میکند.
اما در برابر این کافران که به دنیا راضی شدند ،آیه ۱۹۸ مجددا بر بهشتی بودن پرهیزگاران تاکید کرده و میفرماید آنچه در اخرت و نزد خداست،از همه چیز بهتر است.
آیه ۱۹۹نیز به تمجید از گروهی از اهل کتاب میپردازد که به خدا و کتاب خودشان و قرآن ایمان دارند.
علت ایمان اوردن آنها هم دوچیز است:خشوع و حقیقت پذیری انها در برابر خدا و مهم تر عدم وابستگی به منافع دنیوی دین وآیین فعلی شان تا مجبور شوند بخاطر حفظ منافع دنیوی ،دین خدا را بفروشند.
این آیه نیز در ارتباط با آیه ۱۸۷ است که خداوند گروهی از عالمان یهودی را بخاطر کتمان حقایق تورات و پشت کردن به آیات ومیثاق خدا شدیدا نکوهش کرده بود.
آیه ۲۰۰:جمع بندی کل ماجراهای جنگ احد و کل سوره است که ای مسلمانان ،ایمان آوردن صرفا به اقرار زبان نیست.در این راه امتحان میشوید .آزار و اذیت می بینید.جهاد وهجرت دارید.نهراسید .صبرکنید همدیگر راهم به صبر توصیه کنید پیوندهای خود را تقویت کنید و خود نگهدار باشید تا رستگار شوید.
پایان سوره آل عمران
نکات و پیام های مهم جزء چهارم قران
جزء چهارم از ایه ۹۲ تا انتهای سوره آل عمران و ۲۳ ایه نخست از سوره نسا را در برمیگیرد.
آیات ۹۲ تا ۱۲۰ و۱۸۱تا انتهای آل عمران،هم چنان به محاجه با اهل کتاب اختصاص دارد.چند ایه هم به امر به معروف اشاره کرده است.
امربه معروف و نهی از منکر ،عامل قوام و صلاح جوامع:
و باید از میان شما گروهى [مردم را] به نیکى دعوت کنند و به کار شایسته وادارند و از زشتى بازدارند و آنان همان رستگارانند {۱۰۴}
شما بهترین امتى هستید که براى مردم پدیدار شدهاید به کار پسندیده فرمان مىدهید و از کار ناپسند بازمىدارید و به خدا ایمان دارید و اگر اهل کتاب ایمان آورده بودند قطعا برایشان بهتر بود برخى از آنان مؤمنند و[لى] بیشترشان نافرمانند {۱۱۰}
[ولى همه آنان] یکسان نیستند از میان اهل کتاب گروهى درستکردارند که آیات الهى را در دل شب مىخوانند و سر به سجده مىنهند {۱۱۳} به خدا و روز قیامت ایمان دارند و به کار پسندیده فرمان مىدهند و از کار ناپسند باز مىدارند و در کارهاى نیک شتاب مىکنند و آنان از شایستگانند {۱۱۴}
تاکید بر صبر و مجاهده در راه خدا و نهراسیدن از ازارها
قطعا در مالها و جانهایتان آزموده خواهید شد و از کسانى که پیش از شما به آنان کتاب داده شده و [نیز] از کسانى که به شرک گراییدهاند [سخنان دل]آزار بسیارى خواهید شنید و[لى] اگر صبر کنید و پرهیزگارى نمایید این [ایستادگى] حاکى از عزم استوار [شما] در کارهاست {۱۸۶}
پس پروردگارشان دعاى آنان را اجابت کرد [و فرمود که] من عمل هیچ صاحب عملى از شما را از مرد یا زن که همه ا
ز یکدیگرید تباه نمىکنم پس کسانى که هجرت کرده و از خانههاى خود رانده شده و در راه من آزار دیده و جنگیده و کشته شدهاند بدیهایشان را از آنان مىزدایم و آنان را در باغهایى که از زیر [درختان] آن نهرها روان است درمىآورم [این] پاداشى است از جانب خدا و پاداش نیکو نزد خداست {۱۹۵}
پیام ها و درس های جنگ احد
ایات ۱۲۱ تا انتهای سوره آل عمران به دومین جنگ مسلمانان بعنی جنگ_احد بطور مفصل پرداخته شده است.
پیام های مهم و خلاصه جنگ احد
۱-نکوهش ازکسانی که سست شدند و تصمیم به ترک صحنه جنگ گرفتند اما خدا ثابت قدمشان کرد.
۲-نکوهش از کسانی که پس از تغییر صحنه جنگ به ضرر مسلمین و قرار گرفتن در محاصره دشمن ،علیرغم اینکه آرزوی شهادت داشتند،در هنگام مواجهه واقعی با دشمن،دچار سستی و تردید شدند.
۳-از شکست و مصایبی که به شما رسیده محزون نباشید.چرا که گردش پیروزی و شکست بین اقوام و نیز امتحان مردم جزو سنتهای الهی است. تا امتحان نشوید و تلاشگران و صابران واقعی در عمل شناسایی نشوند،وارد بهشت نمی شوید.در امتحان به نقاط ضعف خود پی برده و خودتان هم آنرا تصدیق می کنید
۴-نکوهش تفکر” اگر فلان کار را نمیکردند،نمی مردند”
مبادا شما هم تلاش و جهاد دیگران را پس از مرگشان نکوهش کنید و بگویید اگر نمی رفتند،کشته نمی شدند.خانه نشینان و جان دوستان، خود شان که حرکت نمیکنند ،فعالان را هم بخاطر حرکتشان نکوهش میکنند.
این آیه اصلی کلی برای مخاطبان قرآن است که هیچ گاه ترس از مرگ ،شما را از حرکات و تصمیمات صحیح تان باز ندارد
۵- تشویق و دلگرمی برای مرگ فی سبیل اله : وقتی مرگ در اختیار شما نیست و پس از مرگ هم همگی بسوی خدا محشور میشوید،پس چه بهتر که در راه خدا جان خود را از دست داده باشید
۶–تاکید دوباره بر علت شکست در احد:علت آن به سستی و نافرمانی خودتان بر میگردد ( ونه به رسول یا عدم تحقق وعده خدا)در ضمن به یاد داشته باشید که در جنگ بدر که شما مرتکب این خطاها نشدید و بخوبی جنگیدید ،دو برابر احد به کافران ضربه زدید.پس علت فاعلی این شکست خودتان هستید.اما انچه که در روز احد واقع شد،مانند همه پدیده ها تحت مشیت واراده خداوند و منطبق بر قوانین وسنتهای الهی بوده است تا بین مومنان صادق و مسلمانان دو دل و متمایل به نفاق، تمایز ایجاد کند.
۷-نشانه های نفاق:حرفهایی بر خلاف منویات و تفکرات خود بر زبان میرانند.
این افراد همیشه بهانه گیرند و لو ..لو.. (اگر .. اگر)میکنند
اگر چنان میشد می آمدیم ،اگر فلان کار را میکردند،این گونه نمی شد.با این جملات از زیربار مسئولیت شانه خالی میکنند.روش آنها ایجاد بی تصمیمی در خود ودیگران است.
……..
اگر بخواهیم این ۱۵ مورد را هم در چندجمله خلاصه کنیم،پیام جنگ احد این خواهد بود:
در راه حق و اخرت طلبی،تلاش کنید وثابت قدم باشید.ترس ،تردید،سخنان دنیا خواهان ،شایعات و پیروزی ها و امکانات اهل باطل،شما را از حرکت باز ندارد و به سکون یا عقب گرد وا ندارد.
سنتها وقوانین جاری جهان را بشناسید و خود را با انها وفق دهید.ابتلا و امتحان برای تصفیه اهل عمل از اهل ادعا؛تحقق وعده های الهی از جمله نصرت به شرط صبر و پرهیزگاری،گردش پیروزی و شکست بین اقوام مختلف،مدد رسانی و مهلت به انسانها در مسیری که انتخاب کرده اند چه حق و چه باطل از جمله سنتهایی است که در این آیات به انها اشاره شد
مفاهیم کلی جزء ۴
- استطاعت، شرط وجوب حج (۹۷).آل عمران
- وَاعْتَصِمُواْ بِحَبْلِ اللّهِ جَمِیعًا وَلاَ تَفَرَّقُواْ (۱۰۳)آل عمران.
- از ولایت لحظه‌ای جدا نشوید (۱۰۳)آل عمران.
- گروه تشکیل دهید برای امر به معروف و نهی از منکر (۱۰۴).آل عمران
- سفید رویان و سیاه رویان (۱۰۶)آل عمران.
- ترویج ارزش ها وظیفه همگانی است (۱۱۰)آل عمران.
- رازهای خود را به دشمنان نگوئید (۱۱۸)آل عمران.
- دشمن هیچ غلطی نمی‌تواند بکند (۱۲۰)آل عمران.
- نصرت خداوند به رزمندگان در جنگ بدر توسط ملائکه (۱۲۴ و ۱۲۵)آل عمران.
- ربا نخورید، ربا = آتش و جهنم (۱۳۰)آل عمران.
- بشتابید به سوی بهشت (۱۳۳)آل عمران.
- متقی= انفاق گر، کاظم الغیظ، عفو کننده مردم، استغفار کننده، اصرار بر گناه نمی‌کند. (۱۳۴ و ۱۳۵)آل عمران.
- بدون اذن خدا نمی‌توانی بمیری (۱۴۵)آل عمران.
- ویژگی‌های جهادگران راستین (۱۴۶ و ۱۴۷)آل عمران.
- رعب عامل شکست کفار (۱۵۱)آل عمران.
- جنگ احد.
- فرار از جنگ احد (منافق فرار کرد و مومنین واقعی ماندند) (۱۵۳) آل عمران
- هر جا بروی مرگ در زمان خودش به سراغ تو می‌اید (۱۵۴)آل عمران.
- اگر با ما می‌ماندی کشته نمی‌شدی = (تفکر کفر آمیز) (۱۵۶)آل عمران.
- رمز پیشرفت اسلام، خلق و خوی نرم و مهربانی پیامبر اکرم (۱۵۹)آل عمران.
- پیامبر با مردم مشورت میکند (۱۵۹).آل عمران
- پیامبران خیانتکار نیستند (۱۶۱).آل عمران
- تعلیم و تزکیه بهترین نعمت و منت و هدیه‌ای الهی (۱۶۴)آل عمران.
- رشته مرگ و حیات به دست خداست (۱۶۸)آل عمران.
- شهیدان زنده اند (۱۶۹)آل عمران.
- چرا خداوند به بعضی مجرمان مهلت میدهد (۱۷۸)آل عمران.
- هشداری سخت برای ترک کنندگان خمس و زکات (۱۸۰)آل عمران
- ایرادی عجیب برای نپذیرفتن دستورات الهی، قربانی‌ی بیاور که صاعقه آن را به نشانه قبولی بسوزاند (۱۸۳)آل عمران.
- مرگ حتمی است (کُلُّ نَفْسٍ ذَآئِقَهُ الْمَوْتِ)
- مشرکین و یهود دائما در صدد آزار و اذیت مسلمین هستند (۱۸۶)آل عمران.
- پیمان خداوند از دانشمندان و علماء (۱۸۷)آل عمران.
- تفکر و عبث نبودن خلقت و خصوصیات اولی الالباب (۱۸۹ تا ۱۹۴) آل عمران
- صله رحم (۱) نساء
- حقوق مادی ایتام و زن و عدالت در تعدد همسرو مهریه زن (۲-۶)نساء
- ارث فرزندان (۱۱) نساء
- ازدواج‌های حرام (۲۲) و (۲۳)نساء
- مهریه‌ی زنان (۴)نساء
- خوردن مال یتیم = آتش خواری (۱۰) نساء
- ارث همسر (۱۲)نساء
