کتاب صمدیه
موضوع: کتاب صمدیه
نویسنده: شیخ بهایی
سال نشر: ۱۳۸۷
زبان: عربی
معرفی کتاب صمدیه:
*یکی از مهمترین و موجز ترین کتابهای در علم نحو، کتاب “الفوائد الصمدیه” است که شیخ بهایی به برادر کوچکش، عبدالصمد دیکته کرده و سپس در اختیار اهل فضل قرار داده است.
این کتاب جزو کتب درسی در علم نحو و یکی از کتاب های جامع المقدمات است که پس از کتاب ارائه خوانده می شود.
*کتاب فوائد الصمدیه، کتابی است مختصر، دقیق، با عباراتی زیبا و نثری استوار و لطیف.
*شیخ بهائی این کتاب را سال ۱۰۳۰ هجری قمری تألیف کرد.
*این کتاب تشکیل شده از یک مقدمه و پنج حدیقه (بوستان) است.
*حدیقه اول:
در این حدیقه که اول کتاب است، بحث را از کلمه و کلام که موضوع علم نحو است، آغاز می کند و بعد از ذکر این که کلمه تقسیم به اسم و فعل و حرف میشود، اختصاصات آنها را بیان میکند. سپس اقسام اسم و احکام و اقسام فعل را بیان میکند و به ذکر موارد اعراب و بنا می پردازد.
*حدیقه دوم:
در این حدیقه مصنف فقط مواردی که مختص به اسماء است، ذکر میکند همچون موارد معربات و مبنیات، اسماء عامل و احکام و شرایط و تقسیمات آنها، موانع صرف.
*حدیقه سوم:
این حدیقه مختص به ذکر افعال و متعلقات افعال است و در آن به تقسیمات فعل پرداخته میشود و پس از آن حالات اعرابی فعل مضارع مورد بررسی قرار میگیرد و آنگاه ادوات ناصب و جازم و تأثیرات این ادوات بر فعل مضارع همچون تأثیرات زمانی و معنایی آنها میپردازد. در ادامه به ذکر افعال مدح و ذم پرداخته و این حدیقه را با ذکر افعال قلوب و باب تنازع خاتمه می دهد.
*حدیقه چهارم:
در بوستان چهارم کتاب مسئله ای بیان شده است که ما معمولاً در کتب نحوی شاهد آن نیستیم و آن ذکر اقسام جمل و اعراب آنها است. در این حدیقه مصنف بحث را با تعریف جمله آغاز میکند و با تقسیم جمله به اسمیه و فعلیه مثالهایی برای آزمایش و تقریب به ذهن آنها میآورد. شیخ بهائی جملات را در این فصل به دو نوع بدون اعراب و جملاتی که اعراب محلی دارند تقسیم کرده و به ذکر جایگاه آنها پرداخته است.
در خاتمه این حدیقه به بحثی کلی از احکام جارو مجرور و ظرف و محل اعرابی آن پرداخته میشود.
*حدیقه پنجم:
این بخش را مصنف اختصاص داده به ذکر مفردات در بیان معانی و تقسیمات حروف و آنچه که دارای معنای حرفی است. مانند برخی از اسما و ظروف، وی در این بخش به بیان ۲۵ قسم از مفردات میپردازد. در این حدیقه مصنف حروف و مفردات و موارد استعمال آن را بنابر ترتیب حروف الفبا ذکر کرده است، وی از حرف «همزه» آغاز و این حدیقه را به حرف «لم» ختم میکند.
*شروح صمدیه:
بر صمدیه شروح مختلفی نوشته شده است. از جمله:
*شرح کبیر سید علی خان بن احمد مدنی به نام «الحدائق الندیه فی شرح فوائد الصمدیه»
*شرح صغیر سید علی خان بن احمد مدنی به نام “الفرائد البهیه فی شرح فوائد الصمدیه”
*الکلمات العلویه فی شرح الصمدیه» نوشته محمدجواد ذهنی تهرانی.
*القواعد العربیه فی شرح الفوائد الصمدیه» نوشته علی حسینی.
*الکلام المفید” نوشته مرحوم مدرس افغانی.
شرح صمدیہ
سلام آیا شما فایل الفرائد البهیه فی شرح الفوائد الصمدیه از سید علی خان بن احمد مدنی رو ندارید؟
pdf
سلام
انشاالله اگه پیدا کردیم آپلود میکنیم